Functioneel uitvragen; aanbesteden en inkopen

Functioneel uitvragen op biobased; aanbesteden en inkopen van biobased oplossingen

Aanbesteden en inkopen is van cruciaal belang als we meer biobased willen gaan bouwen. Wat is voor de inkooporganisatie belangrijk, hoe kunnen zij dit aanpakken en wat is essentieel om mee te nemen in toekomstige uitvragen? Tips en tricks voor inkopers!

Aanbesteden bouwen met stro, hennep, vlas en hout

Sandra Nap | Holland Houtland
Verdiepingssessie 1, Instapniveau

In deze sessie:

• Resultaten van een marktconsultatie tussen biobased bouwers en gemeenten.
• 7 typen bouw waar biobased een oplossing voor biedt: o.a. bouwen op veenweide, minimale ondergrondbelasting, aardbevingbestendig.
• Volgens welke routes kan er biobased uitgevraagd worden? Hoe maak je de aanbesteding aantrekkelijk voor architecten en ontwikkelaars?
• Welke waarden laat je meewegen? Zoals gunningscriteria, lage faalkosten en TCO.

Samenvatting van deze sessie

Sandra Nap (Holland Houtland) lichtte in deze sessie de resultaten toe van een marktconsultatie over hoe biobased bouwers en gemeenten elkaar kunnen vinden in de uitvraag door gemeenten. Hiervoor benaderde zij biobased bouwers en architecten. Holland Houtland is een bedrijf en netwerkorganisatie die de weg bereidt naar de ambitie om in 2030 de bouw te voorzien van 50% biobased materialen. Het telen en gebruiken van biobased materialen heeft grote impact op de vier crisissen: wonen, klimaat, stikstof en economie. Ze richten zich op nieuwbouw en renovatie. Biobased bouwen heeft op dit moment een klein, maar groeiend marktaandeel. Voor Provincie Zuid-Holland maken ze een CO2-calculator die inzicht geeft in de CO2-besparingen en CO2 opslag van bouwen met biobased materialen. Zij hebben onderscheid gemaakt tussen 7 typen bouw waar biobased bouwen een oplossing voor biedt: De voordelen van modulaire hout prefab constructies is snelle bouw en makkelijk verplaatsbaar. Biobased bouwen is licht, wat het geschikt maakt voor veenweide, voor inbreiding met meerdere verdiepingen en heeft een minimale ondergrond belasting. Ze hebben een goede vocht en warmtebuffering en zijn levensloop- en aardbevingbestendig. Sandra noemde verschillende routes om biobased uit te vragen: specifiek op materiaal, vanuit maatschappelijke impact (bijv. SDGs en Doughnut Economy), duurzaamheid of circulariteit. Je kan bijvoorbeeld eisen stellen op voorkeur van eigenschappen materialen, circulariteit en CO2– en stikstofreductie. Stro, hennep en vlas groeien elk jaar weer binnen 100 dagen. Maak de aanbesteding zo aantrekkelijk voor architecten en ontwikkelaars met biobased ervaring (zet hiervoor een ondergrens). Vraag om referenties om risico’s te uit te sluiten en werk samen met de opdrachtnemer gedurende het hele traject. Laat waarden meewegen in de gunningscriteria (kwaliteit-prijs, min. 70-30%) en zet een baseline voor de doelstellingen. Kijk naar Total Cost of Ownership (TCO) en naar de relatief lage faalkosten. 

Meer informatie? Kijk op www.hollandhoutland.nl, info@hollandhoutland.nl

Bodemneutraal bouwen

Wesley Zwarts | Zwarts Gebiedsontwikkeling
Verdiepingssessie 1, Instapniveau

In deze sessie:

• Hoe vraag je biobased uit in een aanbesteding? Een antwoord aan de hand van praktijkcasus Oeverrijk: hoe kun je bodemneutraal bouwen op een slappe veengrond?
• Lees meer over een uitvoerbare selectie- en gunningsleidraad met duurzaamheidsmatrix.
• Hoe kun je kleinschalige biobased bouwers een eerlijke kans geven?

Samenvatting van deze sessie

Hoe vraag je biobased uit in een aanbesteding? In deze sessie probeert Wesley Zwarts (Zwarts Gebiedsontwikkeling) een antwoord te geven op deze vraag aan de hand van de praktijkcasus Oeverrijk in Capelle aan den IJssel. Hiervoor organiseert hij de aanbesteding. De opgave is om bodemneutraal te bouwen op slappe veengrond. In totaal moeten er 30 woningen gerealiseerd worden, die opgaan in het landschap. De materialen die passen bij dit ambitieniveau zijn biobased materialen. In het voortraject heeft Wesley in samenwerking met Holland Houtland onderzoek gedaan hoe biobased partijen kunnen inschrijven op dit project. Er is daarbij o.a. naar de selectie- en gunningsleidraad gekeken zodat er een duurzaamheidsmatrix tot stand kwam die ook daadwerkelijk kon worden uitgevoerd door de markt. Tegelijkertijd reflecteerde de matrix de eerder vastgestelde ambities uit 2017. In zijn ervaring, geeft vooral het gewicht van biobased materialen het voordeel. Maar kan de markt nu al 30 woningen aan? Een kwart van de marktpartijen lijkt dit aan te kunnen. Inschrijvers krijgen waarschijnlijk de mogelijkheid om, als zij geen referentieproject van grootschalig biobased bouwen hebben, uit te leggen hoe zij eerdere kleinschalige bouw naar 30 woningen kunnen doortrekken. Dit helpt enorm voor biobased bouwers om een eerlijke kans te maken als mogelijke opdrachtnemer. Tot slot heeft hij nog een uitsmijter wat betreft aanbesteden. Hij stelt voor om kritisch te kijken naar het minimale grondbod om hoogwaardige kwaliteit en innovatief bouwen een eerlijke kans te geven. 

Aanbesteden en inkopen van biobased oplossingen

Jaap Flendrie | JF3 Business Solutions
Verdiepingssessie 1, Instapniveau

In deze sessie:

• Hoe maak je een programma voor circulair aanbesteden (Woondeal) van versnipperde ervaringen?
• Hoe neem je bepaalde eisen mee in je aanbesteding en hoe koppel je die terug aan marktpartijen? Prioriteitsvolgorde in materiaalkeuze.
• Nieuwe vorm van aanbesteden: Rapid Circular Contracting (ambities met een plafondbedrag)

Samenvatting van deze sessie

Jaap Flendrie (JF3 Business Solutions) is spinner bij Cirkelstad Nijmegen. Hij is recentelijk met een bouwer een kenniscentrum voor circulair bouwen gestart in Nijmegen. In deze sessie nam hij ons mee in de aanpak van de regio Nijmegen. Zelf ziet Jaap dat er nog weinig circulair wordt uitgevraagd. Momenteel houdt hij zich bezig met de vraag hoe circulair bouwen concreet kan worden meegenomen in de Woondeal. In 2020 is de Woondeal Arnhem Nijmegen gesloten. De Woondeal omslaat; 25% circulair in 2025, min. 50% circulair in 2030, 100% in 2050. Hoe? Bijv. door grondstoffenhubs, bosbouw en Living Labs. Er is veel ervaring opgedaan, maar die is versnipperd. Hoe kan dit nu worden omgezet naar een programma voor circulair aanbesteden in Nijmegen. De belangrijkste vraag hierin is: hoe neem je bepaalde eisen mee in je aanbesteding en hoe koppel je die terug aan marktpartijen? Als leidraad heeft hij een prioriteitsvolgorde opgesteld voor het maken van materiaalkeuzen. Van zo min mogelijk materialen toepassen tot materialen toepassen met de laagst mogelijk milieu-impact. Je kan hierop dan een afweging maken aan de hand van CO2-reductie. Naast een zorgvuldig uitgewerkte technische aanbesteding is de vorm van aanbesteden ook belangrijk gebleken. Zo hebben ze bij de gemeente onlangs gebruikgemaakt van Rapid Circular Contracting. Hierbij zijn op basis van ambitie en visie partijen geselecteerd. Bij die ambities hoorden een plafondbedrag. Zo wisten inschrijvers de financiële speelruimte. Deze vorm van aanbesteden werkte goed. Verder zetten ze bij de gemeente in op schaalbare pilots met potentie tot generieke uitrol. Zo wordt er bijvoorbeeld in een Living Lab mensen bijgeschoold om te werken met duurzame bouwmaterialen. 

Meer informatie? Kijk op www.kccb.nl of mail naar jaap@kccb.nl