Impact beoordelen en meerwaarde van biobased objecten

Hoe beoordeel je de impact en wat is de meerwaarde van een biobased object? Alles over LCA, MPG en MKI.

Is biobased altijd duurzamer en hoe weet je of je de juiste keuzes maakt? Door goede inzichten en een marktgedragen labeling kunnen we hierin stappen maken. Wat is er nu al beschikbaar en wat moeten we als sector hierin nog leren en ontwikkelen?

De milieu impact van biobased bouwen

Olga van der Velde | NIBE 
Verdiepingssessie 2, Instapniveau

Vooral interessant voor opdrachtgevers, architecten, leveranciers, aannemers 

In deze sessie:

• Hoe kun je de impact van biobased materialen meten? Verschillende methodieken uitgelicht.
• Vergelijk tools en producten, en weet wat er wel en niet meegerekend wordt in deze analyses.
• Maak kennis met de NIBE Milieuclassificaties en DUBOkeur®
• Verdiep jezelf in de verplichtingen bij MPG (en soms LCA) en hoe zich dit in de toekomst zal ontwikkelen.
• Weet van enkele biobased producten wat hun MKI/m2 waarde is.

Samenvatting van deze sessie

Olga van der Velde (NIBE) vertelt in deze sessie over hoe biobased materialen zijn 
te meten. NIBE is een onafhankelijk, toonaangevend, maatschappelijk betrokken 
adviesbureau op het gebied van duurzaam en circulair bouwen. Ruim 30 jaar adviseert 
NIBE, opdrachtgevers in de B&U en GWW sector, zowel nationaal als internationaal, bij het 
optimaliseren van hun impact op het milieu. Hun opdrachtgevers zijn overheden, ontwikkelaars, woningbouwcorporaties, aannemers, 
architecten en producenten van bouwmaterialen.

Een Environmental Product Declaration (EPD) geeft inzicht in de milieuimpact van 
een product. Het is een onafhankelijk geverifieerd document dat transparante en 
vergelijkbare milieuinformatie over een product communiceert. Een EPD is het resultaat 
van een levenscyclusanalyse (LCA), die de totale milieubelasting van de volledige 
levensloop van een product inzichtelijk maakt. Dat wil zeggen van grondstofwinning tot 
afvalverwerking. 
 

Er is een lijst van milieueffecten die binnen een LCA berekend wordt. Klimaatverandering 
is bijvoorbeeld één van die milieueffecten. Deze wordt berekend in kilo’s CO2-equivalent. 
CO2-equivalent is een optelsom van verschillende soorten broeikasemissies. Hierdoor 
kan je naast CO2 ook andere broeikasemissies meerekenen en uitdrukken in één getal. 
Voorlopig worden er nog geen berekeningen gedaan voor biodiversiteit. Dit is namelijk 
nog niet goed genoeg doorontwikkeld. Daarnaast wordt CO2 opgeslagen in biomassa wel 
berekend, maar weegt dit niet mee in de MKI (zie hieronder). 
 

Als vervolgstap, kunnen deze berekende milieueffecten worden doorgerekend naar de 
milieukosten. Dit eindgetal is ook wel bekend als de milieukosten indicator (MKI). De MKI 
is gebaseerd op de ingeschatte maatschappelijke kosten die gemaakt moeten worden 
om de milieu-impact weer terug te draaien. De MKI’s van alle producten in een gebouw 
kunnen dan bij elkaar worden opgeteld tot de Milieu Prestatie Gebouw (MPG). De MPG berekening is verplicht vanuit het bouwbesluit voor nieuwbouw. Deze wordt van MPG ≤ 
1,0 nu, voor woningen afgeschaald naar de verplichting van een MPG ≤ 0,5 in 2030. Een 
LCA van een bouwproduct kan na externe review ook worden opgenomen in de Nationale 
Milieu Database (NMD). LCA’s zijn geen verplichting vanuit het bouwbesluit bij GWW, maar 
er worden wel vaak vanuit opdrachtgevers in aanbestedingen eisen aan gesteld. Tot slot, 
sluit Olga af met een lijstje van biobased producten en hun MKI/m2 waarden. 
 

Om bewust te kiezen voor een duurzaam bouwproduct beschikt NIBE over de NIBE 
Milieuclassificaties. Dit is een waardevolle materialendatabase met meer dan 1.500 
generieke producten waarvan de milieuimpact door NIBE in kaart is gebracht. Met de 
NIBE Milieuclassificaties is het mogelijk verschillende producten onderling met elkaar te 
vergelijken.

Voor meer informatie: http://www.nibe.info

NIBE onderscheidt zeven milieuklassen. Uitsluitend de meest milieuvriendelijke 
producten binnen een bepaalde toepassing komen in aanmerking voor DUBOkeur®. 
Milieuklasse 1 als beste keuze, milieuklasse 2 als goede keuze. DUBOkeur® is een 
uitstekende manier om op een onafhankelijke manier aan te tonen dat een bouwproduct 
tot de meest duurzame bouwproducten in zijn toepassing behoort.