CB23: Circulair aanbesteden

De bouwsector speelt een sleutelrol in het realiseren van de nationale klimaat- en circulaire ambities. De Raad voor de Toekomst van Cirkelstad roept in dit advies de nieuwe regering op om circulair bouwen centraal te stellen in het regeerakkoord. De urgentie is groot: het Rijksbrede Programma Circulaire Economie 2025 laat zien dat de doelen voor 2035 alleen haalbaar zijn als het gebruik van hernieuwbare, hergebruikte en biobased materialen fors toeneemt. Het vorige kabinet heeft echter stappen teruggezet door bouwregelgeving te versoepelen, aanscherping van de MPG-eis uit te stellen en gemeenten te verbieden om hogere duurzaamheidsambities uit te vragen. Daardoor zijn investeringen gedaald en blijven zowel milieuwinst als economische kansen onbenut. Tegelijkertijd ligt er in de bouw een enorm potentieel: de sector is verantwoordelijk voor 11 procent van de nationale CO₂-uitstoot, maar kent juist ook grote mogelijkheden voor emissiereductie, hergebruik van materialen en versterking van de binnenlandse maakindustrie. Dit advies maakt duidelijk dat circulair bouwen niet alleen noodzakelijk is voor het behalen van klimaatdoelen, maar ook aanzienlijke economische en maatschappelijke waarde oplevert.

De Zuid-Hollandse Eilanden staan voor een dubbele uitdaging: een forse woningbouwopgave van ruim 12.000 woningen en de ambitie om uit te groeien tot de meest toekomstbestendige regio van Nederland. De Leidraad Toekomstbestendig Bouwen in de Omgevingswet + Projecten biedt gemeenten en publieke partijen praktische handvatten om duurzaamheidsambities juridisch en beleidsmatig te verankeren. De kernboodschap: “Integreer toekomstbestendig bouwen in de formele instrumenten van de Omgevingswet, zodat duurzaamheidsdoelen niet vrijblijvend zijn, maar stevig geborgd.”

De fysieke leefomgeving staat onder druk. Woningbouw, klimaatopgaven, biodiversiteit en gezondheid komen allemaal samen binnen dezelfde vierkante meter. Dit vraagt om een integrale aanpak waarin duurzaamheid structureel verankerd wordt. Het Handelingsperspectief Toekomstbestendige Gebiedsontwikkeling (TBGO) biedt gemeenten en publieke partijen concrete handvatten om ambities te borgen in beleid en projecten. Het uitgangspunt: “Publiekrechtelijk borgen waar het kan, privaatrechtelijke afspraken maken waar het moet.” Met dit handelingsperspectief krijgen beleidsmakers, opdrachtgevers en marktpartijen inzicht in juridisch, financieel en communicatief instrumentarium dat per fase van de beleidscyclus en projectcyclus kan worden toegepast.

Hoe geef je circulariteit een plek in prestatieafspraken tussen gemeenten, woningcorporaties en huurdersorganisaties? In deze handreiking biedt Cirkelstad concrete handvatten, inspirerende voorbeelden en praktische tips om samen toekomstbestendige afspraken te maken over circulair bouwen, renoveren en onderhouden. Of je nu net begint of al ervaring hebt: deze publicatie wijst je de weg.